Jak powstały Kaszuby?
Napisane 19.11.2022 przez Aleksander
Tagi: kaszuby, wakacje, geografia, turystyka,
Kaszuby zaskakują swoim ukształtowaniem terenu, jeżeli chcesz lepiej zrozumieć jak się ukształtowały oraz czym są moreny, kępy i pradoliny to zapraszam do lektury.
Większość dużych jezior Pomorza Wschodniego tworzy rozbudowane systemy o wydłużonym kształcie i nierównych liniach brzegowych. Ten charakterystyczny wygląd zawdzięczają swojej genezie. Znajdują si bowiem w miejscach, które zostały wyżłobione przez lodowiec i wody subglacjalne, czyli podlodowcowe. Powstałe w ten sposób rynny tworzą głęboką sieć. Wiele dużych jezior Pomorza Wschodniego ma zatem genezę rynnową, choć nie brakuje też jezior morenowych, wypełniających zagłębienia w powierzchni osadów lodowcowych. Kiedy wskutek postępującego ocieplenia klimatu nasiliło się tempo topnienia mas lodowych, spod zanikającego lodowca zaczęły się ukazywać nagromadzone osady gliny, czyli morena denna. We współczesnym krajobrazie Pomorza osady te występują na północ od najwyższych wzniesień pojezierzy. Nietrudno je rozpoznać, tworzą lekko faliste równiny, nad którymi tu i ówdzie sterczą niewysokie pagórki moren czołowych, usypanych podczas krótkich postojów wycofującego się lodowca. Wklęsłe formy rzeźby, związane z działalnością wód roztopowych utworzyły bardzo rozbudowany system pradolin, rozcinających powierzchnie moreny dennej na szereg izolowanych kęp. Głębokość rozcięć jest bardzo znaczna. Miejscami dochodzi do 100 metrów. Najwyraźniejszą pradoliną Pomorza Wschodniego i całego południowego wybrzeża Bałtyku jest mierząca około 90 kilometrów pradolina Redy-Łeby. Jej nazwa pochodzi od dwóch rzek, które zajęły ją po ustąpieniu lodowca. Zanim jednak Reda i Łeba mogły popłynąć ku Bałtykowi, w historii krajobrazu Pomorza zaszło wiele zmian. Spod wycofującego się coraz dalej na północ lodowca nadal wypływały wody żłobiące i rozcinające powierzchnię moreny dennej. W ten sposób powstała kolejna pradolina - Kaszubska. Składa się ona z wielu mniejszych pradolinek o skomplikowanym układzie. Są to: Nadmorska Terasa Oliwsko-Sopocka, Obniżenie Redłowskie (odcinające Kępę Orłowską, czyli Redłowską), Meander Kaszubski (odcinający Kępę Oksywską), Pradolina Płutnicy (odcinająca Kępę Swarzewską) oraz jej przedłużenie w postaci równiny Błot Przymorskich. Między pradolinami Redy-Łeby, Płutnicy a równiną Błot Przymorskich rozciąga się morenowa Wysoczyzna Żarnowiecka, złożona z kolejnych kęp: Lęborskiej (na zachód od jeziora Żarnowieckiego) i Puckiej (na wschód). Kępy te są porozcinane siecią rynien polodowcowych i innych obniżeń. Dlatego też we współczesnym krajobrazie tworzą liczne, choć niewielkie płaty wysoczyznowe, takie jak: Kępa Gniewinowska. Kępa Osiecka, Kępa Redkowicka, Kępa Żarnowiecka, Kępa Sławoszyńska, Kępa Rekowska i inne. Patrząc na tę części Pomorza Wschodniego, chwilami trudno uwierzyć, że mamy do czynienia z równinami moreny dennej, a nie ze wzniesieniami moren czołowych. W niektórych miejscach można wręcz odnieść wrażenie, że to tereny pogórza lub gór, tym bardziej, że w tej części Pomorza możemy zwiedzić... jaskinie! Ostatni okres pobytu lodowca skandynawskiego na terytorium dzisiejszej Polski zakończył się spektakularnym usypaniem potężnej moreny czołowej - Wzgórz Gardzieńskich, otaczających nieckę jeziora Gardno. Ich najwyższym wzniesieniem jest Rowokół (aż 115 m n.p.m.).O mnie
Aleksander
Turystyka to moje hobby i praca zawodowa, od 7 lat prowadzę bazy noclegowe nad morzem i w górach, pośredniczę w rezerwacji miejsc oraz organizuje fakultatywne wycieczki turystyczne po całej Polsce. W wolnych chwilach wspinam się na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej a wieczorami oglądam przez teleskop galaktyki i mgławice. Na blogu opisuje ciekawe atrakcje turystyczne oraz dziele się swoim doświadczeniem z zakresu szeroko pojętej turystyki.
| Poprzedni artykuł: | W tym miejscu zawsze można kupić porządne linki SEO |
| Następny artykuł: | Zalety przyczepy kempingowej na wakacjach |