Malbork

Napisane 15.10.2020 przez Aleksander

Tagi: atrakcje, turystyka, historia,

Rozległy trójczłonowy kompleks zamku krzyżackiego w Malborku, którego czerwone mury od ponad siedmiu wieków odbijają się w wodach Nogatu, to widok, wobec którego nikt nie może przejść obojętnie. Malbork oszałamia surowym pięknem średniowiecznej architektury, Malbork przygniata bogactwem zgromadzonych tu różnorodnych eksponatów, Malbork wreszcie zmusza do refleksji, bo niewiele Polsce miejsc, gdzie stara łacińska maksyma - sic transit gloria mundi (tak przemija chwata świata) - jest tak głęboko wpisana w dzieje zabytkowych murów. Jednak tych, którzy szukają przede wszystkim nieskażonej autentyczności, trzeba od razu ostrzec. Ostatni wielki mistrz krzyżacki opuścił mury tej warowni w 1457 r., później przez ponad 300 lat była rezydencją królów polskich i królewskich starostów, a po I rozbiorze Polski została niemal kompletnie zniszczona przez władze pruskie, które przebudowały ją na koszary i magazyn zbożowy. To co dzisiaj można tutaj zobaczyć jest zatem w dużej mierze efektem pracy kilku pokoleń niemieckich, a następnie polskich konserwatorów którzy (zwłaszcza ci pierwsi) wznieśli ten zamek niejako od nowa. Autentyczne są przede wszystkim jego główne mury obwodowe i trochę cennych detali ale otwory okienne, ściany wewnętrzne, sklepienia, kolumny, krużganki, malowidła ścienne, a nawet mury i baszty obronne to w zdecydowanej większości rekonstrukcja. Malbork śmiało można porównać do najwspanialszych budowli średniowiecznej Europy. Budową zamku malborskiego rozpoczęto w latach 80. XIII w. po przeniesieniu tutaj z Zantyru siedziby krzyżackiego okręgu administracyjnego zwanego komturstwem. Pierwotnie zamek składał się z dwóch członów: zamku wysokiego, siedziby komtura i konwentu mnichów-rycerzy, oraz gospodarczego podzamcza, czym przypominał kilkadziesiąt innych warowni krzyżackich rozsianych po całych Prusach. Zasadnicze zmiany nastąpiły po 1309 r., od kiedy Malbork stal się nową siedzibą wielkiego mistrza zakonu, który przedtem rezydował w Ziemi Świętej: a przejściowo w Wenecji. Wobec nowych potrzeb w 1. połowie XIV w. dotychczasowe podzamcze zostało gruntownie przebudowane na rezydencję zwierzchnika zakonu jego dworu (obecnie tzw. zamek średni), a funkcje gospodarcze przeniesiono na nowe obszerne podzamcze, zwane odtąd zamkiem niskim. Z zabudowań zamku średniego najcenniejsze i najbardziej autentyczne jest skrzydło zachodnie, mieszczące prywatne apartamenty wielkiego mistrza i reprezentacyjny wielki refektarz, czyli jadalnię.